بررسی مصرف متفورمین در بارداری
متفورمین معمولاً یک داروی بی خطر برای دیابت بارداری در نظر گرفته میشود. اگرچه مصرف و تجویز انسولین اولین گزینه انتخابی برای درمان آن است. متفورمین هیدروکلراید یک داروی تجویزی است که به صورت قرص خوراکی با رهش فوری یا طولانی رهش برای درمان دیابت نوع ۲ مورد استفاده قرار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیرد. در ادامه این مقاله از سایت کلینیک شبانه روزی فولادشهر به بررسی مصرف متفورمین در بارداری خواهیم پرداخت.
مصرف متفورمین در دوران بارداری می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند سطح گلوکز خون را کاهش دهد. متفورمین با بهبود پاسخ بدن به انسولین این کار را انجام می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد. این دارو همچنین دارای مزایای ثابت شده در درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) در زنان در سنین باروری و بهبود نتایج بارداری است. اما باز هم ممکن است مصرف آن در بارداری خطرات و عوارضی داشته.
نحوه کمک متفورمین به بارداری
در صورتیکه بدن به هورمون انسولین که توسط سلول های پانکراس ترشح می شود پاسخ مناسبی ندهد، پزشکان متفورمین را تجویز می کنند. این پدیده به عنوان مقاومت به انسولین شناخته میشود و در دیابت نوع ۲ و دیابت بارداری (گلوکز خون بالا در دوران بارداری) دیده میشود. این وضعیت در PCOS، یکی از علل اصلی ناباروری زنان، نیز دیده میشود. بنابراین، متفورمین ممکن است قبل از لقاح یا در دوران بارداری به روش های زیر مفید باشد:
مطلب پیشنهادی : ارتباط عینک و سردرد
درمان باروری زنان مبتلا به PCOS
سندرم تخمدان پلی کیستیک یک اختلال هورمونی شایع (باعث افزایش سطح هورمون های مردانه) است که بر ترشح تخمک از تخمدان تأثیر منفی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذارد.
متفورمین به تنهایی یا در ترکیب با سایر داروها می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند به طور موثر تخمک گذاری را تحریک کند، به ویژه در زنان غیر چاق مبتلا به PCOS. علاوه بر این، متفورمین در کاهش خطر سندرم تحریک بیش از حد تخمدان (تورم دردناک تخمدان ها به دلیل تحریک بیش از حد) در زنان مبتلا به PCOS که تحت لقاح آزمایشگاهی (IVF) قرار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیرند مفید تلقی میشود.
برخی از مطالعات همچنین نشان می‌دهند که درمان همزمان با متفورمین ممکن است نرخ حاملگی بالینی را افزایش دهد.
درمان دیابت بارداری
افزایش سطح قند خون کنترل نشده در دوران بارداری می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند بر بارداری تأثیر منفی بگذارد و عوارضی را به همراه داشته باشد. حتی ممکن است منجر به ماکروزومی یا افزایش وزن جنین در زمان تولد شود که در این شرایط تولد نوزاد نیاز به سزارین دارد. حتی خطر سقط جنین یا مرده زایی نیز ممکن است افزایش یابد. عوارض مادری ممکن است شامل فشار خون بالا، پره اکلامپسی و افزایش خطر ابتلا به دیابت شیرین در آینده باشد.
اگرچه بسیاری از پزشکان انسولین را به عنوان گزینه اول برای درمان دیابت بارداری می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شناسند، اما بررسی های صورت گرفته مصرف متفورمین و تغییرات رژیم غذایی برای کنترل قند خون بالا در زنان باردار را بیشتر توصیه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند. در مقایسه با انسولین، درمان متفورمین نشان داده است که باعث افزایش وزن کمتری در زنان باردار میشود و سازگاری بیشتری در بیماران دارد و مقرون به صرفه‌تر است.
درمان دیابت نوع ۲ از قبل در زنان باردار
پیش از این، زمانی که یک زن مبتلا به دیابت نوع ۲ از قبل باردار شد، متفورمین با انسولین جایگزین می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شد، زیرا پزشکان از ایمنی آن مطمئن نبودند. با این حال، چندین مطالعه فعلی نشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد که متفورمین به طور موثری قند خون را در دوران بارداری کنترل می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند. علاوه بر این، مشخص شده است که درمان ترکیبی متفورمین و انسولین در مقایسه با درمان انسولین به تنهایی به انسولین کمتری نیاز دارند.
مصرف متفورمین در بارداری
در صورتیکه قبل از بارداری متفورمین مصرف نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کردید، پزشک ممکن است آن را برای استفاده در دوران بارداری تجویز کند. به عنوان مثال، اگر در حال حاضر برای دیابت نوع ۲ انسولین مصرف می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنید، ممکن است پزشک متفورمین را همراه با انسولین برای کنترل بهتر سطح قند خون شما تجویز کند.
در صورتی که خطر ابتلا به دیابت بارداری در شما بیشتر باشد، ممکن است پزشک متفورمین را نیز تجویز کند. متفورمین می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند این خطر را در شما کاهش دهد. عوامل خطر ابتلا به دیابت بارداری شامل اضافه وزن، داشتن پیش دیابت یا ابتلا به دیابت بارداری در بارداری های قبلی است. یک نکته دیگر در مورد فواید متفورمین در دوران بارداری وجود دارد. برخی بررسی ها نشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد که در زنان مبتلا به PCOS که این دارو را در دوران بارداری مصرف می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند، می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند خطر سقط جنین را کاهش دهند.
کلینیک شبانه روزی آریا را در اینستاگرام دنبال کنید
عوارض مصرف متفورمین در بارداری
به طور کلی عوارض جانبی رایج متفورمین شامل موارد زیر است:
- نفخ
- اسهال
- گرفتگی معده
- حالت تهوع و استفراغ
برای افراد باردار، این علائم ممکن است احساس تهوع صبحگاهی را بدتر کند. پزشک ممکن است کمترین دوز موثر را برای کمک به کاهش یا جلوگیری از عوارض جانبی متفورمین تجویز کند. برخی از عوارض جانبی که نادر هستند اما ممکن است پیامدها و عوارض شدیدتری داشته باشند، عبارتند از:
- هیپوگلیسمی یا کاهش ناگهانی سطح گلوکز خون
- تجمع لاکتات در بدن که باعث اسیدوز لاکتیک میشود.
- اختلالات کبدی یا کلیوی از قبل خطر ابتلا به آن را افزایش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد.
- کاهش سطح ویتامین B12 در بدن به دلیل استفاده طولانی مدت
- در صورت بروز علائمی مانند مشکلات تنفسی، لرز، خستگی و درد عضلانی نیاز به مراقبت فوری پزشکی است.