علت و علائم بیماری گل مژه

به طور کلی دو نوع گل مژه به نام‌های هوردئولوم و چلازیون وجود دارند که هر کدام علل و درمان‌های متفاوتی دارند. هوردئولوم، یکی از موانع بازدارنده غدد عرق موجود در پوست پلک چشم و پایه و اساس مژه‌ها است، یا یکی از غددهای سباسه (غدد چربی پوست) کوچک است، که در پایه مژگان یافت می‌شود. غدد سباسه، سبوم ترشح می‌کنند، یک ماده مومی و روغنی مانند است. چلازیون انسداد یک غده میبومین (Meibomian) است، که یک غده چربی منحصر به فرد در پلک‌ها است. این غده در داخل پلک قرار دارد و در لبه پلک چشم، پشت به مژه‌ها است.

گل مژه، هنگامی اتفاق می‌افتد که غده، داخل یا روی پلک، بسته یا مسدود شود. در صورت انسداد غده توسط بافت زخم یا ماده خارجی (آرایش کردن، گرد و غبار) یا در صورت وجود ضخامتی از ماده تولید شده توسط غده، این امر می‌تواند رخ دهد که باعث می‌شود ماده به کندی جریان یابد یا اصلاً جریان نداشته باشد.

در حقیقت بیماری گل مژه ممکن است باعث ایجاد شرایطی مانند، یک عفونت حاد به نام هوردئولوم و یک واکنش التهابی طولانی مدت به نام چلازیون شود. فرد می‌داند که کدام یک از این دو نوع برجستگی، در او وجود دارند، زیرا هوردئولوم حاد نسبتاً دردناک و قرمز است و ممکن است در اثر لمس احساس گرما کند، اما طی چند هفته برطرف می‌شود. در حالی که یک چلازیون مزمن، به عنوان توده‌ای سفت ظاهر می‌شود که فقط کمی ‌ناراحت کننده است و با گذشت چندین ماه از بین می‌رود.

گل مژه‌های حاد را می‌توان بیشتر به صورت بیرونی یا داخلی طبقه بندی کرد. هوردولا خارجی، عفونت‌های غددی است که درست در کنار مژگان ایجاد می‌شوند و دقیقاً شبیه جوش کوچکی روی پلک هستند.

هوردولا داخلی، عفونت‌های غدد میبومین هستند (غده‌هایی مسئول برای کمک به ایجاد روغن در اشک). این غدد در یک صفحه محکم در داخل پلک چشم قرار گرفته است و هنگامی‌ که متورم می‌شود، می‌تواند قسمت‌های حساس چشم را تحت تأثیر قرار دهد.

هر دو گل مژه داخلی و خارجی، دردناک، متورم، قرمز و سوزناک هستند، اما به طور معمول، گل مژه‌های خارجی نسبت به نوع داخلی کمتر دردناک هستند. این ممکن است به این دلیل باشد که غدد خارجی کوچکتر است و بنابراین پتانسیل کمتری برای پُر کردن ترشحات نسبت به غدد داخلی بزرگ دارد؛ در نتیجه بافت عفونی کمتری خواهد داشت.

شایع‌ترین عامل خطر، خروج آهسته سبوم از غدد میبومین است که معمولاً در یک بیماری التهابی مزمن بنام اختلال عملکرد غده میبومین (معمولاً به بیماری غده میبومین نیز معروف است) رایج است.

اختلال عملکرد غده میبومین، غالباً با آکنه روزاسه در گونه‌ها و بینی همراه است، اما به تنهایی نیز قابل مشاهده می‌باشد. خطرات دیگر شامل، انسداد باز شدن غده توسط بافت زخم در اثر عفونت، سوختگی یا تروما است. در صورت عدم شستشوی مناسب، مواد خارجی مانند آرایش و گرد و غبار نیز می‌توانند باعث باز شدن این غده شوند.

علائم این بیماری عبارتند از:

اگر اختلالی در عملکرد غده میبومین وجود داشته باشد، علائم خشکی چشم شایع است. این امر به این دلیل است که غدد میبومین، روغن را روی سطح چشم ترشح می‌کند تا از آن لایه آب که شبیه به اشک است و خیلی سریع از سطح چشم در اثر پلک زدن تبخیر می‌شود، جلوگیری کند. بنابراین، عملکرد ضعیف غدد مییبومین می‌تواند منجر به خشکی چشم شود.

بیماری گل مژه، می‌تواند بیرونی باشد، به این معنی که غده مسدود شده به شکل برآمدگی ظاهر می‌شود. در این حالت، به عنوان یک تورم قابل مشاهده در زیر یا داخل پوست دیده می‌شود که در آن غده مسدود شده در پشت یا زیر پلک به شکلی بیرون زده است.

متخصص مراقبت‌های بهداشتی، جهت شناسایی محل سوراخ غده مسدود شده، پلک چشم را معاینه می‌کند. این امر به تمایز بین یک هوردئولوم و یک چلازیون کمک می‌کند. همچنین  پزشک به دنبال علائمی ‌شامل، بافتی زخم مانند، جسمی‌ خارجی و میبومیت مزمن زمینه‌ای خواهد بود. علاوه بر این، پزشک به دنبال هرگونه علائمی است که نشان دهد، غده آلوده شده است. شناسایی عفونت که از غده به چشم و پوست هم جوار آن منتقل می‌شود، بسیار مهم است.