بررسی زمان مناسب استفاده از قرص اورژانسی
در این مطلب از سایت کلینیک شبانه روزی فولادشهر قصد داریم به بررسی زمان مناسب استفاده از قرص اورژانسی و موارد منع مصرف آن بپردازیم. قرص اورژانسی یکی از انواع روشهای پیشگیری از بارداری است. فرق این روش با سایر روشها در این است که فقط بعد از رابطه جنسی محافظتنشده (بدون کاندوم یا قرصهای ضدبارداری) بهکار میرود. درصورتیکه رابطه جنسی محافظتنشده داشتید. یا فکر میکنید روش جلوگیریتان مشکل داشته، مثلا کاندوم حین رابطه پاره شده یا لیز خورده است یا قرصهای جلوگیری را منظم مصرف نکردهاید. به کمک قرصهای اورژانسی میتوانید از بارداری پیشگیری کنید.
قرص اورژانسی چگونه عمل میکند؟
وقتی رابطه جنسی برقرار میکنید و اسپرم وارد بدن میشود بلافاصله باردار نمیشوید. در واقع اسپرمها ممکن است تا ۶ روز هم در محیط لولههای رحم منتظر ورود یک تخمک بمانند. ورود تخمک به لولههای رحم در روزهای تخمکگذاری (رها شدن تخمک از تخمدان) اتفاق میافتد.
قرصهای اورژانسی از رها کردن تخمک توسط تخمدانها جلوگیری میکنند. در نتیجه دیگر تخمکی وارد لوله رحم نمیشود که اسپرم بتواند آن را بارور کند. دقیقاً به همین دلیل است که رعایت زمان مناسب برای مصرف قرص اورژانسی بسیار مهم است. چرا که هرچه سریعتر از تخمکگذاری پیشگیری کنید احتمال بارداری هم کمتر میشود.
زمان مناسب استفاده از قرص اورژانسی چه موقع است؟
تحت شرایط زیر، بعد از برقراری رابطه قرص اورژانسی مصرف کنید:
- از هیچ روش جلوگیری استفاده نکردهاید.
- IUD یا ایمپلنت ضدبارداری از بدنتان بیرون افتاده است.
- حداقل ۳ دوز پشتسرهم قرصهای ضدبارداری را مصرف نکردهاید.
- تاریخ تزریق آمپولهای ضدبارداری ترکیبی بیشتر از ۷ روز عقب افتاده است.
- تاریخ تزریق آمپول پروژسترونی «نورتیسترون» بیشتر از ۲ هفته عقب افتاده است.
- کاندوم در طول رابطه پاره شده یا سر خورده است یا از آن بهدرستی استفاده نکردهاید.
- مصرف قرصهای جلوگیری را در هفته اول چرخه قاعدگی، حداقل ۳ روز دیرتر شروع کردهاید.
- تاریخ تزریق آمپول پروژسترونی «مدروکسی پروژسترون استات» بیشتر از ۴ هفته عقب افتاده است.
- از قرصها یا فیلمهای مخصوص اسپرم کش استفاده میکنید؛ اما محصول بهدرستی داخل واژن ذوب نشده است.
- از روش جلوگیری طبیعی (بیرونکشیدن آلت تناسلی قبل از انزال) استفاده میکنید و مایع منی داخل واژن یا روی ناحیه بیرونی آن ریخته است.
- قرصهای پروژسترونی (مینی پیل) مصرف میکنید و از ساعت موعد مصرف آن بیشتر از ۳ ساعت گذشته است. (بیشتر از ۲۷ ساعت از آخرین مصرف گذشته است.)
- مورد تجاوز جنسی قرار گرفتهاید و حین رابطه هیچ وسیله پیشگیری وجود نداشته است. همچنین هنگامی که این اتفاق افتاده است قرصهای جلوگیری مصرف نمیکردید.
- قرصهای حاوی دزوژسترل (۷۵/۰ میلیگرم) مصرف میکنید و از ساعت موعد مصرف آنها بیشتر از ۱۲ ساعت گذشته است. (بیشتر از ۳۶ ساعت از آخرین مصرف گذشته است.)
- هنگام رابطه از کلاهکهای ضدبارداری دهانه رحم یا دیافراگم استفاده کردهاید؛ اما حین رابطه خراب یا پاره شده است، از جای خود خارج شده است یا آن را زودتر از زمان مجاز بیرون آوردهاید.
- از روش جلوگیری طبیعی استفاده میکنید، (عدم استفاده از وسایل جلوگیری در روزهایی که شانس باروری وجود ندارد.) اما در محاسبه روزها دچار خطا شدهاید یا به اشتباه در روزهایی که احتمال بارداری زیاد است رابطه محافظت نشده داشتهاید.
موارد منع مصرف قرصهای اورژانسی
- حساسیت دارویی به مواد تشکیلدهنده این قرصها
- ابتلا به آسم شدید
- مصرف داروهایی که با قرص اورژانسی تداخل دارند.
از جمله داروهایی که با قرصهای اورژانسی تداخل دارند و اثر آنها را از بین میبرند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- داروی گیاهی گل راعی (علف چای)
- برخی آنتیبیوتیکهای خاص (مثل ریفابوتین و ریفامپیسین)
- داروهایی که به کاهش اسید معده کمک میکنند. (مثل امپرازول)
- برخی از داروهایی که برای درمان صرع، HIV و عفونت سل تجویز میشوند.
- اگر این داروها را مصرف میکنید، قبل از مصرف قرص اورژانسی باید با پزشک درباره انتخاب نوع و دوز مناسب داروی اورژانسی خود مشورت کنید. هرگز بدون مشورت با پزشک مصرف داروی خود را قطع نکنید.
کلینیک آریا کلینیک شبانه روزی فولادشهر را در اینستاگرام دنبال کنید
چه عواملی اثر قرص اورژانسی را کم میکند؟
اثربخشی قرصهای اورژانسی هیچوقت ۱۰۰ درصد نیست و همچنان احتمال بارداری (هرچند خیلی کم) وجود دارد.
قرص اورژانسی چه زمانی اثر نمیکند؟
تخمکگذاری قبل از مصرف قرص اتفاق افتاده باشد:
هیچکس نمیتواند بهطور دقیق بگوید چه زمانی تخمکگذاری اتفاق افتاده است. به همین دلیل است که توصیه میشود بلافاصله بعد از رابطه جنسی بدون جلوگیری، قرص را مصرف کنید. درصورتیکه رابطه جنسی بعد از تخمکگذاری یا حین آن انجام شده باشد قرص اورژانسی تاثیری در پیشگیری از بارداری نخواهد داشت.
بعد از مصرف قرص اورژانسی در یک دوره قاعدگی، دوباره رابطه جنسی محافظتنشده برقرار کنید:
اگر در یک دوره قاعدگی قرص اورژانسی مصرف کرده باشید و بعد از آن دوباره رابطه جنسی بدون جلوگیری برقرار کنید از بارداری پیشگیری نمیشود. در واقع این قرصها فقط تا چند روز اثربخشی دارند.
چاقی با شاخص توده بدنی (BMI) بالاتر از ۳۰:
قرصهای اورژانسی در خانمهایی که شاخص توده بدنی آنها بیشتر از ۳۰ است تاثیر کمتری دارند. البته این بدان معنا نیست که در این شرایط نباید قرص را مصرف کنید.
داروهایی را که با قرص اورژانسی تداخل دارند مصرف میکنید.
کمتر از ۲ ساعت بعد از مصرف قرص اورژانسی استفراغ کردهاید:
در این شرایط با مشورت پزشک باید دوباره قرص مصرف کنید.
باردار باشید
در این شرایط قرص اورژانسی باعث خاتمه بارداری نمیشود.