التهاب ملتحمه چشم چیست؟
چشم یکی از حساس‌ترین اعضای بدن است. به همین دلیل هر لحظه احتمال دارد که دچار عفونت شده و یا نسبت به آلرژن‌ها حساسیت نشان دهد. در این میان التهاب ملتحمه چشم یا کنژنکتیویت (Conjunctivitis)، که می تواند سالانه افراد زیادی را درگیر خود کند، یکی از شایع‌ترین بیماری‌های چشمی شناسایی شده است.
تراخم یا ورم ملتحمه چشم یکی از رایج‌ترین بیماری‌های چشمی است. این بیماری در اثر احتقان عروق خونی موجود در چشم ایجاد می‌شود. این عارضه موجب سوزش و قرمزی چشم می‌شود. از این رو اصلی‌ترین مشخصه آن چشم‌های متورم و صورتی رنگ است.
تراخم یا التهاب ملتحمه چشم یک بیماری عفونی چشمی است، که در اثر مواجهه با باکتری، ویروس یا میکروب می‌تواند در فرد بروز پیدا کند. در برخی از موارد، حشراتی مانند پشه منجر به انتقال این باکتری‌ها به بدن فرد شده و او را دچار این عارضه چشمی می‌کنند.
التهاب ملتحمه چشم به عنوان یک بیماری قدیمی، بیشتر در مناطقی که آب‌وهوای گرم و خشک دارد، بروز پیدا می‌کند. این عارضه که به عنوان کوری قابل پیشگیری در سراسر جهان شناخته می‌شود، می‌تواند کودکان و بزرگسالان را در هر طیف سنی درگیر خود کند.ورم ملتحمه چشم در اثر احتقان عروق خونی موجود در چشم ایجاد می‌شود و موجب سوزش و قرمزی چشم می‌شود.
علت التهاب ملتحمه چشم
آلرژن‌های مختلفی می‌توانند باعث تحریک و در نهایت ایجاد ورم در ملتحمه چشم شوند. در این میان کپک، شوره حیوانات و گردوغبار بیشتر از سایر موارد می‌توانند منجر به انتقال عفونت به چشم و ایجاد آلرژی شوند.
هنگامی که چشم انسان با مواد آلرژی‌زا مواجه می‌شود، ماده‌ای به نام هیستامین در بدن ترشح می‌شود. به این ترتیب رگ‌های خونی موجود در غشای قسمت جلوی چشم و پلک ملتهب و متورم می‌شوند.
در صورتی که التهاب ملتحمه چشم به بخش کروی چشم منتقل شده باشد، باید در اسرع وقت با یک چشم پزشک مشورت کنید.
علائم ورم ملتحمه چشم
التهاب ملتحمه چشم نیز مانند سایر بیماری‌های چشمی با علائمی در ظاهر چشم آغاز می‌شود. اما این عارضه می‌تواند با سایر بیماری‌های آلرژیک نظیر اگزما، آسم، آلرژی‌های فصلی یا سندروم خشکی چشم نیز ارتباط داشته باشد. در ادامه برخی از شایع‌ترین علائم ورم ملتحمه چشم را بررسی می‌کنیم:
- خارش چشم
- سوزش چشم
- قرمزی چشم
- تورم پلک
- اشک‌آلود بودن چشم
- ترشحات مخاطی چشم
- احساس وجود یک ماده خارجی یا گرد و غبار در چشم
- آبریزش بینی
- عطسه
- سرفه
- سردرد سینوسی
راه درمان ورم ملتحمه چشم
وجود التهاب در ملتحمه چشم نیز مانند هر بیماری دیگری راههای درمانی مختلفی دارد. اما از آنجایی که ورم ملتحمه چشم جزو بیماری‌های آلرژیک است، بهتر است قبل از انتخاب روش درمانی با یک متخصص آلرژی یا چشم پزشک مشورت کنید.
- تغییر سبک زندگی
- ماندن در فضای داخلی، در ساعت هایی از روز که میزان گرده گیاهان درهوا بیش از حد نرمال است.
- استفاده از داروهای ضد آلرژی مانند آنتی‌هیستامین
- استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های موضعی
- استفاده از پمادهای چشمی
- پرهیز از مواجهه با هر چیزی که منجر به تحریک آلرژیک می‌شود. مانند گربه یا دود سیگار
- استفاده از قطره‌های چشمی و اشک مصنوعی
- استفاده از داروهای ضداحتقان به تشخیص پزشک
- قرار دادن کمپرس سرد بر روی چشم متورم
- شستشوی چشم با محلول آب مقطر و نمک
- استفاده از چای کیسه‌ای سرد خیسانده شده در آب به عنوان مرهم
- شستشوی چشم با گلاب
- شستشوی چشم با دمنوش خنک شده بابونه
- قرار دادن برش خیار بر روی چشم‌ها
- قرار دادن پارچه یا پنبه آغشته به شیر سرد بر روی چشم‌ها
موارد بالا شماری از موثرترین روش‌های درمانی موجود برای کاهش ورم ملتحمه چشم هستند. البته در برخی از موارد این پزشک است که تشخیص می‌دهد که یک یا چند مورد از این روش‌ها برای درمان بیماری موثر خواهد بود.
آیا ورم ملتحمه چشم آلرژیک است؟
همانگونه که پیش‌تر نیز به این موضوع اشاره شد، ورم ملتحمه چشم زمانی ایجاد می‌شود که بافت پوشاننده پلک و پوشش سفید داخل چشم متورم می‌شود. ممکن است این عارضه به دلایل مختلفی در فرد ایجاد شود.
شایع‌ترین عواملی که سبب ایجاد تورم در ملتحمه چشم می‌شوند، عبارتند از:
ورم ملتحمه چشم ویروسی
ویروس‌ها یکی از اصلی‌ترین عوامل ایجاد تورم در ملتحمه چشم هستند. برخی از ویروس‌هایی که سبب سرماخوردگی، گلودرد و آب ریزش بینی می‌شوند، می توانند منجر به ایجاد التهاب در ملتحمه چشم نیز شوند.
التهاب ویروسی ایجاد شده در ملتحمه چشم می تواند یک یا هر دو چشم را درگیر کند، و منجر به قرمزی و ترشحات آبکی چشم شود. رفع این این نوع از التهاب معمولا یک الی دو هفته زمان لازم دارد.
ورم ملتحمه چشم باکتریایی
باکتری‌هایی نظیر استافیلوکوک یا استرپتوکوک نیز از عوامل بیماری‌های عفونی هستند، که می‌توانند منجر به قرمزی چشم شوند. التهاب ایجاد شده توسط این باکتری‌ها غالبا با ترشحات چرکی و عفونی همراه است.
در گونه‌های مزمن این بیماری باکتریایی، معمولا هنگام بیدار شدن در صبح پوسته نازکی از ترشحات عفونی روی پلک‌ها را می‌پوشاند.
نوع ویروسی و باکتریایی التهاب ملتحمه چشم می‌تواند واگیردار باشد، و در اثر تماس با فرد بیمار به سایر افراد نیز گسترش یابد. از این رو شستشوی دست‌ها با آب و صابون پس از مواجهه با این افراد و حفظ فاصله برای پیشگیری از سرایت آن موثر خواهد بود.
ورم ملتحمه چشم آلرژیک
ورم ملتحمه چشم می‌تواند در اثر حساسیت به آلرژن‌های مختلف نیز ایجاد شود. در بسیاری از موارد افرادی که دچار التهاب ملتحمه چشم شده‌اند، در اثر آلرژی‌هایی مانند تب یونجه یا سایر عوامل آلرژی‌زا به این عارضه دچار می‌شوند. در چنین مواردی با کنترل آلرژی و از بین رفتن حساسیت فصلی، از ورم ملتحمه چشم نیز کاسته می‌شود.
التهاب ملتحمه چشم ناشی از محرک‌ها
محرک‌های محیطی مانند دود و گاز هم در برخی از موارد می‌توانند، سبب ایجاد التهاب در ملتحمه چشم شوند. افرادی که از خشکی چشم رنج می‌برند معمولا بیشتر از سایر افراد در مواجهه با محرک‌ها دچار التهاب ملتحمه چشم می‌شوند. بنابراین استفاده از اشک مصنوعی و مرطوب نگه داشتن چشم، می‌تواند تا حد زیادی در کنترل بیماری این گروه از افراد تاثیرگذار باشد.
نتیجه‌گیری
عارضه ورم یا التهاب ملتحمه چشم یکی از شایع‌ترین بیماری‌های چشمی است، که سالانه افراد بسیاری را درگیر خود می‌کند. این عارضه تحت عنوان کوری قابل پیشگیری نیز شناخته می‌شود. از این رو بهتر است در مراحل ابتدایی جهت پیشگیری و درمان کامل با پزشک متخصص مشورت شود. برای درمان و کنترل این بیماری بسته به عامل ایجاد کننده، آن بهتر است به پزشک متخصص بیماری‌های عفونی، متخصص چشم و قرنیه و یا متخصص آلرژی مراجعه شود.