بررسی خود محوری در نوجوان
خود محوری به وضعیتی اشاره دارد که فرد خودش و نیازهایش را در اولویت قرار می دهد و فقط بر روی آنها تمرکز می کند، حتی اگر این شرایط به ضرر دیگران باشد. بسیاری از نوجوانان دوره ای را سپری می کنند که در آن تمایلات خود محوری از خود نشان می دهند. در ادامه این مطلب سایت کلینیک شبانه روزی فولادشهر آشنایی با خود محوری در نوجوان را مورد بررسی قرار می دهیم.
خودپسندی در مقابل خود محوری نوجوانان
در حالی که این دو اصطلاح شبیه به هم به نظر می رسند و شباهت هایی با هم دارند، اما یکسان نیستند. فردی که خود پسند است، بیشتر به خودش فکر می کند، اما ممکن است به دیگران نیز اهمیت دهد، در حالی که شخصی که خود محور است، اغلب به ضرر و آسیب به دیگران تمرکز می کند.
اصطلاح خود محوری نوجوانان توسط روانشناس کودک به نام دکتر دیوید الکیند ابداع شد. دکتر الکیند نوجوانان ۱۱ تا ۱۸ ساله را مورد مطالعه قرار داد و بر نحوه درک آنها از جهان در مقایسه با همتایان بزرگسال خود تمرکز کرد. دکتر الکیند کشف کرد که نوجوانان تا حد زیادی نمی توانند بین ادراکات خود و دیگران تمایز قائل شوند. نوجوانان به طور مداوم بر این باور بودند که دیدگاه آنها تنها دیدگاه ممکن و درست است و سایر ایده ها نادرستند و یا وجود ندارند.
فرزندپروری و خود محوری در نوجوانان
خود محوری نوجوان می تواند مرحله سختی برای والدین باشد. در حالی که یک مرحله از رشد نوجوانان است که اغلب با مشاجره بی وقفه، رفتار مطالبه گرانه و حق طلبانه و طغیان های عاطفی مکرر مشخص می شود. برخی از والدین احساس میکنند که فرزندانشان به انسانهای کاملاً متفاوتی تبدیل شدهاند و از افزایش پرخاشگری، استدلالگری و لجبازی به عنوان رایجترین تغییرات رفتاری یاد میکنند.
در صورت برور رفتار های خودمحوری در نوجوانان ممکن است احساس خستگی و تنهایی کنید. اگر چنین احساسی دارید، نگران نباشید. مطمئنا شما تنها نیستید! بسیاری از والدین در این مرحله تا حدودی احساس خستگی می کنند. حتی ممکن است فکر کنید که رابطه شما با نوجوانتان برای همیشه ضعیف خواهد بود. اما باید قبول کنید که این مرحله رشد در واقع مرحله مهمی در رشد کودک است. حتی در برخی شرایط به آنها کمک می کند تا به مراحل پیشرفته تر برسند (اگرچه برخی از بزرگسالان برای پشت سر گذاشتن محدودیت های خودمحوری تلاش می کنند).
ممکن است احساس کنید فرزندتان رفتاری بسیار خطرناک یا افراطی دارد و این نگرانیها کاملا رایج و طبیعی هستند. بسیاری از روانشناسان معتقدند که یکی از مشکلات ذاتی خود محوری نوجوانان، کاهش دقت در ارزیابی ریسک و خطر است. به همین دلیل، بسیاری از نوجوانان در دوران نوجوانی خود به گونه ای رفتار می کنند که گویی شکست ناپذیر هستند.
کلینیک آریا کلینیک شبانه روزی فولادشهر را در اینستاگرام دنبال کنید
عوارض خود محوری در نوجوانان
خود محوری نوجوانان را می توان «مخاطب خیالی» یا «افسانه شخصی» نیز نامید. این نام ها برای نشان دادن این تصور است که نوجوانان در این مرحله از رشد معتقدند که مورد توجه همه افراد و اطرافیان خودشان هستند. به همین دلیل، در دوران نوجوانی، برخی از افراد ممکن است برای جلب توجه دیگران تلاش کنند، زیرا معتقدند همسالانشان به دقت هر حرکت آنها را زیر نظر دارند و آنها را از هر جهتی قضاوت می کنند. حتی برخی از اطرافیان ممکن است در برابر خودمحوری نوجوانان با رفتار های تهاجمی عکس العمل نشان دهند. برای همین نوجوانان فکر می کنند وظیفه آنها در این شرایط حفظ حس کنترل و قدرت است.
«مخاطب خیالی» اصطلاحی است که همه افراد در هر سنین را تحت تاثیر قرار می کند اما در دوره نوجوانی بیشتر دیده می شود. حتی باعث می شود که نوجوانان تلاش زیادی کنند تا دیگران را تحت تاثیر رفتار خودشان قرار دهند. گاهی اوقات آنها را وادار به شاهکارهای “جسورانه” یا دروغ هایی برای جلب توجه دیگران می کند. مخاطب خیالی در نوجوانان تا حد زیادی باعث بروز رفتارهای آنها در نوجوانی می شود.
به طور مشابه، “افسانه شخصی” به روشی گفته می شود که بر اساس آن نوجوانان به خود و دنیای اطراف خودشان نگاه می کنند. نوجوانان نمی توانند نقش کوچک خودش را نسبت به کل جهان و اطرافیان خودشان تشخیص دهند. آنها ممکن است معنی موفقیت و شکست را درست تشخیص ندهند. در نتیجه، هر شکست کوچکی برای یک نوجوان می تواند نشان دهنده پایان دنیا باشد و منجر به یک شوک بزرگ یا از دست دادن اعتماد به نفس در آنها شود.